Page 15 - TAB Arıcılık Dergisi - Sayı 1
P. 15
yeni bir ufuk açma yönünde önem kaza- Çeşitli Avrupa ülkelerinde nektarı
nan bir bitki konumundadır. Yine kolzadan için yetiştirilen arıotu arıların yararlanması
çok daha sonra ülkemizde tarımı yapılmaya için özellikle arılıklar önünde yetiştirilmekte
başlanan arıotu da gittikçe yaygınlaşmakta, veya arı yetiştiricileri kolonilerini arıotu bu-
arı yetiştiricileri tarafından ekimi yapılmak- lunan bölgelere taşımaktadırlar. Bal arısı ko-
tadır. Arıotunun bu noktadaki önemi arılar lonilerinin yararlanması dışında arıotu yeşil
için besin kaynağı olmasının yanında arıcı- gübre, örtü bitkisi, yeşil ve kuru ot, silaj, süs
larımızın tarım anlayışını değiştirme yönün- bitkisi, toprak erozyonunu önleyici ve topra-
de olmuştur. Ülkemiz bitki yetiştiricisinin bal ğa azot bağlayıcı bir bitki olarak da yetişti-
arıların polinasyona olan katkısını yeterince rilmektedir. Son yıllarda çeşitli bitkilerle ka-
anlamamasına bağlı olarak yaşanan sıkıntı- rışım haline getirilerek arı merası yapılması
ların yanında arı yetiştiricilerinin bal arısı ko- konusunda pek çok çalışma yürütülmüş ve
lonileri için bitki yetiştirmeleri arıcılarımızın olumlu sonuçlar elde edilmiştir (Becker ve
ufkunun kısa zamanda ne kadar açıldığına Hedtke, 1995).
işaret etmektedir. Arıcılar tarafından tüm dünyada çok
iyi bir nektar kaynağı olarak bilinen arıotu,
Arıotu Bitkisinin Özellikleri ve dünyadaki nektar bitkisi sıralamasında ilk
Kullanım Alanları 20 bitki içerisine girmekte (Crane, 1975),
Anavatanı Kaliforniya olan arıotu, nektar salgısı 0.80-0.85 mg/çiçek/gün, bal
Hydrophyllaceae familyasına ait tek yıllık potansiyeli 30-100 kg/da; polen verimi 0.5
otsu bir bitki olup dik bir şekilde gelişmekte mg/çiçek, polen potansiyelini ise 13.3 kg/da
ve 60-100 cm boylanmaktadır. Sap üzeri di- olarak belirlemiştir (Crane, 1984). Çiçeklen-
kenimsi tüylerle kaplı, yapraklar sap üzerinde me süresi iklim ve çeşit gibi pek çok faktöre
almaşıklı olarak dizilmiştir. Vejetasyon ilerle- bağlı olarak değişmekle birlikte, bir bitki için
dikçe toprağa ya- yaklaşık 1 ay, bir
kın sap kısmından tarla için ise 1.5-
dallanmakta ve 2 ay olmaktadır.
yatay şekilde ge- Arıotu çiçeğinde
lişmektedir. 5 adet anter ve iki
Çiçek ren- parçalı dişi organ
gi çeşide bağ- bulunmaktadır.
lı olarak eflatun, Taç yapraklarının
mavimsi-pembe, rengi çeşide bağ-
açık mavi ve be- lı olmakla birlikte
yaz renkte olabil- beyazdan, ma-
mektedir. Çiçekler vimsi pembeye
bitki sapı üzerin- kadar değişebil-
de tek taraflı ola- mektedir (Willi-
rak dizilmiş, uzun, ams ve Christian,
kıvrık, salkım şek- 1991).
lindedir. Çiçeklenme çiçek sapının alt kısmın- Arıotunun bu kullanımları ya-
dan başlamakta, uca doğru ilerlemekte ve bir nında böcekleri kendine çekme özelliği çe-
haftada salkımın tamamı çiçeklenmektedir. şitli çalışma konularına kaynaklık oluştur-
Çiçeklenme periyodu boyunca bitkinin farklı muştur. Günümüz tarımsal uygulamaları
dallarında yeni çiçek salkımları açmaktadır. verimliliği artırmak amacıyla doğayı tahrip
Dünya üzerinde yaklaşık 13 türü bu- etme derecesinde gelişmekte ve bu durum
lunmakta, ancak bunlardan dört türü (Pha- da yararlı böceklerin beslenme alanlarının
celia distans, P. ramosissima, P. hispida, P. daralmasına sebep olmaktadır. Geniş alan-
tanacetifolia) bal arıları için değerli bir besin larda bilinçsizce veya doğal dengeyi alt
kaynağı oluşturmakta, arıotunun en çok ye- üst edercesine yapılan tarımın beraberinde
tiştiriciliği yapılan türü ülkemizde de yetişti- getirdiği olumsuzlukları ortadan kaldırmak
rilebilen Phacelia tanacetifolia Bentham’dır amacıyla arıotunun çeşitli bitkilerle olan
(Everett, 1963).
www.tab.org.tr 13