Page 13 - TAB Arıcılık Dergisi / 5
P. 13
TAB ARICILIK DERGİSİ / 5
Arı zehiri Sonuç
İşçi arılar tarafından, zehir iğesine bağlantılı Arı ürünlerinin antiviral ve bağışıklık
iki bez tarafından üretilen bir arı ürünüdür (Şekil 8). sistemini uyarıcı/immünostimülan etkisi
Kraliçe arılarda diğer kraliçe arılarla savaş gibi acil bulunmaktadır. Ancak bu etkilerin daha detaylı
durumlarda arı zehiri üretebilmektedir. Artrit, ortaya konması için propolis dışındaki diğer arı
romatizma, sırt ağrıları, bazı kanser ve cilt ürünlerinde daha fazla çalışma yapılmasında fayda
hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Bu vardır. Propolisin etkisi propolis içeriği ve virüs
nedenle apiterapi içinde yer alır. Arı zehiri biyolojik sınıfına göre değişmektedir. Propolisin antiviral ve
etkiye sahip 18’den fazla madde içermektedir. immünostimülan etkisini görebilmek için
Bunlar başlıca peptid yapıya sahip melittin, apamin, kullanılacak propolis ürününün fenolik bileşik
adolapin, mast hücrelerinden salıverilen peptid içeriğinin bu etkilere sahip olan ve yukarıda
(mast-cell degranulating (MCD) peptide), fosfolipaz belirtilen fenolik bileşikleri belirli bir düzeyde
A2 gibi enzimler, histamin, epinefrin (adrenalin), içermesi gerekir. Bunun için de bu bileşikler
prokamin ve serotonin gibi aminler ile çeşitli lipid, bakımından bireysel fenolik bileşiklerin (flavanoid
karbonhidrat ve amino asitlerden oluşmaktadır. Arı ve fonolik asitler) analizinin yapılmış ve bu
zehirinin içerdiği bu maddeler bağışıklık sistemi maddeleri içeriyor olması gerekir. Türkiye’de
üzerinde etki yaparak başlıca kortisol düzeyinin üretilen propolislerde de bu fenolik bileşikler büyük
artmasına neden olmakta ve bu nedenle arı zehiri oranda bulunmaktadır. Ancak propolisin yüksek
yangılı durumlarda etkili olmaktadır. dozda kullanımının bağışıklık sistemi için yeterince
Arı zehiri ve antiviral etkisi ile ilgili bilimsel faydalı olamayabileceği de çalışmalardan
bilgiler henüz istenilen seviyede değildir ve görülmektedir. Bal, polen, arı ekmeği, arı sütü ve
pandemi sürecinde bu çalışmalar daha da artmıştır. arı zehirinin de antiviral ve bağışıklık sistemini
Ancak arı zehiri ve içerdiği melittinin pek çok zarflı uyarıcı etkileri bulunmakla birlikte bu ürünlerle
virüse (vesicular stomatitis virus, influenza A virus, ilgili daha fazla çalışmaya gerek duyulduğu da
herpes simplex virus vb) ve zarflı olmayan virüslere görülmektedir. Ancak tüm arı ürünlerinin sağlıklı
(enterovirus-71 and coxsackie virus) laboratuvar şartlar altında üretilmiş ve tüketiciye sunulmuş
şartlarında (in vitro) etkili olduğu bildirilmektedir. olması son derece önemlidir. Yine arı ürünlerinin
Yine farelere öldürücü dozda influenza A H1N1 sağlığımız üzerine çok fazla faydalı etkileri
virüsü uygulanmasına rağmen arı zehirinde bulunan bulunmakla birlikte, bu ürünlere hassasiyeti olan
melittinin farelerin ölümünü engellediği ortaya kişilerde, ayrıca sürekli ve yüksek miktarlarda
konmuştur. Arı zehirinde bulunan fosfolipaz A2 tüketildiklerinde bazı istenmeyen alerjik durumlara
HIV virüsünün üremesini engelleyebilmektedir. neden olabileceği bilinmelidir.
[Tarih]
Kaynaklar/Yazarından temin edilebilir.
11
